''Affa sarıl, iyiliği emret, cahillerden yüz çevir.''85
Âyetin mânası şudur: Sana zulmedeni affet; sana vermeyene sen ihsan et, sana gelmeyene sen git; sana karşı cahillik eden kimseden yüz çevir, ona karşılık verme; sana kötülük edene sen iyilikte bulun.
Hz. Peygamber (s.a.v), güzel ahlâkı tamamlamak için gönderilmiştir. O, kendisine eziyet eden, davetini inkâra giden kavmi için şöyle dua etmiştir:
''Allahım! Bu kavmimi affet; onlar bilmiyorlar.''86
Cömertlik ve güzel ahlâktan bazıları şunlardır:
Selâmı yaymak, herkese selâm vermek. Yemek yedirmek. Akrabaya gidip gelmek ve onlarla ilgilenmek. İnsanlar uyurken kalkıp gece namazı kılmak.
Güzel ahlâka ulaşmak, haramları terketmekle mümkündür.
Güzel ahlâk, cennet ehlinin ahlâkıdır. Güzel ahlâkın başı tatlı sözdür; onu şerefli işler takip eder.
İyilik sahiplerinin mükâfatı, yaptıkları iyilikten daha fazlasıyla karşılık bulur.
Güzel ahlâk sahibi olan kimse, seni kendisinden bir şey istemeye muhtaç etmez; senin neye hâcetin varsa, sen söylemeden o sana ulaştırır.
Düşük tabiatlı kimseler, bir iyilik yaptıklarında, devamlı onunla övünürken; şerefli insanlar, yaptığı iyiliği yetersiz bulup özür dilemekle uğraşırlar.
Şunlar da güzel ahlâktandır: Kardeşlerin hatasına göz yummak, onların ihtiyacını yerine getirmek için koşmak; dünya malını ihtiyacı olanın önüne atmak.
85-el-A'râf 7/199.
86-Buhârî, ''Enbiyâ,'' 52; Müslim, ''Cihâd,'' 105; İbnu Mâce, ''Fiten,'' 23; Kurtubi, el-Câmi IV, 189; Kâdî İyâz, eş-Şifâ, I, 95.
0 yorum:
Yorum Gönder